ვარჯიშის გავლენა იმუნიტეტზე
ვარჯიშს და ფიზიკურ დატვირთვას იმუნიტეტზე როგორც დადებითი, ასევე უარყოფითი გავლენის მოხდენა შეუძლია. ჰიპოკრატეს ნათქვამს თუ დავეყრდნობით, ყველაფერი დოზებზეა დამოკიდებული. სისტემატური ვარჯიში იმუნიტეტს ამყარებს. არარეგულარული და განსაკუთრებით მძიმე ფიზიკური დატვირთვა კი პირიქით, თქვენს ჯანმრთელობაზე უარყოფითად აისახება.
რა გავლენა აქვს ვარჯიშს იმუნურ სისტემაზე?
იმუნიტეტისთვის ძალიან სასარგებლოა ინტენსიური, რაციონალური ვარჯიშები. უმოძრაობა სისხლის მიმოქცევას აუარესებს და იმუნურ სისტემას აზიანებს. პასიურ ადამიანებს ინფექციებისადმი მდგრადობა ნაკლებად აქვთ. კუნთების ხანგრძლივი დროით მოდუნება ნიშნავს აქტიური სუნთქვითი პროცესების შენელებას. თუ ადამიანი სრულყოფილად არ სუნთქავს, სასუნთქი გზები ინფექციებისადმი და ვირუსებისადმი გახსნილ არეალად იქცევა. ასეთ ადამიანებს ბრონქები ძალიან მარტივად უავადდებათ.
ზომიერი ფიზიკური დატვირთვა, როგორებიცაა: სიარული, სირბილი, ვარჯიშები ტრენაჟორებზე ორგანიზმში T ჰელფერების რაოდენობას ზრდიან, აღნიშნული სისხლის უჯრედები იმუნურ რეაქციაში მონაწილე სხვა უჯრედებს ეხმარებიან და იმუნურ სისტემას აძლიერებენ. ვარჯიში იმუნური სისტემის ყველა კომპონენტს აბალანსებს, რითაც ორგანიზმს მოულოდნელი ავადობისა და ალერგიული რეაქციებისგან იცავს.
გადაჭარბებული დატვირთვა ზრდის ორგანიზმის დაავადების რისკებს. ადამიანები, რომლებიც ზედმეტად ბევრს ვარჯიშობენ გაცილებით ხშირად და მძიმედ ავადდებიან, ვიდრე ამ მხრივ ძალიან პასიური ადამიანები.
რეგულარული და ზომიერი ვარჯიში იმუნიტეტს გაგიძლიერებთ, გადაჭარბებული დატვირთვა კი დაგასუსტებთ. თუ ავადმყოფობთ, უმჯობესია, ვარჯიში დროებით გადადოთ. როდესაც გამოჯანმრთელდებით მარტივი დატვირთვით დაიწყეთ.
როგორ განვსაზღვროთ დატვირთვის ოპტიმალური ხარისხი?
დატვირთვის ოპტიმალური ხარისხი მთლიანად არის დამოკიდებული თქვენს ასაკსა და ჯანმრთელობის მდგომარეობაზე.
არ არსებობს ვარჯიშის სახეობები, რომლებიც ყველა ადამიანზე დადებითად მოქმედებს. თქვენ თავად უნდა განსაზღვროთ, რა სახის ფიზიკური დატვირთვა მოგწონთ და რომელია თქვენთვის ყველაზე სასარგებლო. მაგ. ჯანმრთელობისთვის ერთ-ერთ ყველაზე სასარგებლო ვარჯიშად ცურვა ითვლება, ის აძლიერებს კუნთებს, ძვლებს და სასუნთქ გზებს აჯანსაღებს, ცურვა ძალიან სასარგებლოა გულის ჯანმრთელობისთვისაც. თუმცა არსებობენ ადამიანები, რომლებსაც არ შეუძლიათ აუზით სარგებლობა, რადგან ეს მათში კანის ალერგიულ რეაქციებს ან უფრო სერიოზულ გართულებებს იწვევს.
მათთვის, ვისაც ქრონიკული დაავადებები აწუხებთ, უმჯობესია ექიმთან კონსულტაცია, სანამ ვარჯიშის დაწყებას გადაწყვეტენ.
ვარჯიშები ორ კატეგორიად იყოფა: აერობულ და ანაერობულ ვარჯიშებად.
ცნობილია, რომ აერობული, კარდიო ვარჯიშები აძლიერებს გულს და ცხიმის წვას უწყობს ხელს, ხოლო ანაერობული, ძალოვანი ვარჯიშები აძლიერებს კუნთებსა და სახსრებს. ექიმები აღნიშნავენ, რომ სიცოცხლის გასახანგრძლივებლად აერობული ვარჯიში აუცილებელია, ხოლო მისი ხარისხის გასაუმჯობესებლად ანაერობული ვარჯიში დაგჭირდებათ. ორგანიზმის ჰარმონიული განვითარებისთვის ორივე ტიპის ვარჯიშით დაკავება ძალიან სასარგებლოა.
კვირის მაძილზე დატვირთვის ხარისხი დამოკიდებულია თქვენს სამუშაო გრაფიკსა და ფიზიკურ შესაძლებლობებზე. კარგი ფორმის შესანარჩუნებლად და იმუნიტეტის გასაძლიერებლად თქვენ თქვენთვის შესაფერისი ხარისხი უნდა განსაზღვროთ. თუ ყველაფერთან ერთად ზედმეტი კილოგრამების მოშორებაც გსურთ, ვარჯიშის ხანგრძლივობა ნებისმიერ შემთხვევაში შეგიძლიათ გაზარდოთ 10-15 წუთით. ეს რისკებთან არ არის დაკავშირებული.
30 წელს გადაცილებული ადამიანები, რომლებიც ადრე არ იყვნენ აქტიური ცხოვრების წესით დაკავებულნი, ვარჯიშის დაწყებამდე ექიმთან უნდა მივიდნენ და გადაიღონ ეკგ.
მაღალი აქტივობით ვარჯიშისას იმუნიტეტის დაქვეითებისგან დაგიცავთ:
- რაციონალური კვება (ცილებით, რთული ნახშირწყლებით და ვიტამინებით მდიდარი საკვები).
- სრულფასოვანი ძილი (7-8 საათი დღე-ღამეში)
- ფსიქოლოგიური სტრესის თავიდან არიდება
- მავნე ჩვევებზე უარის თქმა
- ზედმეტი გადაღლის თავიდან აცილება
